aydek

Değerlendirme Yönü		DEĞERLENDİRME SORUSU	E	H
GİRİŞ	1	Çalışmanın konusu net bir şekilde belirlenebilmiş midir?
	2	Çalışmanın konusu belirlenip sınırları çizilirken konunun arka planı hakkında bilgi verilip literatür değerlendirmesi yapılmış mıdır?
	3	Çalışmanın amacı net bir şekilde belirlenebilmiş midir?
	4	Araştırmanın sınırlılıkları açıklanmış mıdır?
	5	Araştırmanın yöntemi/planı/genel yapısı hakkında bilgi verilmiş midir?
	6	Kaynak kullanımı hakkında doğru ve yeterli bilgi verilmiş ve değerlendirme yapılmış mıdır?
BAŞLIKLAR-BÖLÜMLEME-ARAŞTIRMANIN İSKELETİ	7	Çalışmanın başlığı araştırmanın bölüm başlıklarıyla, bölüm başlıkları da alt başlıklarla ve bütün başlıklar da bunların altındaki metinlerle uyumlu mudur?
	8	Bütün bölüm başlıkları ve alt başlıkların hepsi arasında tam bir insicam var mıdır?
	9	Araştırmanın bölümleri arasında makul ve estetik bir orantı-denge gözetilebilmiş midir?
KAYNAK KULLANIMI	10	Toplamda kaynak kullanımı nitelik, nicelik ve dengelilik bakımından yeterli midir?
	11	Gerekli olduğu kadar ve ihtiyaca göre birincil kaynaklar, ikincil kaynaklar ve yeni çalışmalardan istifade edilebilmiş midir?
	12	Araştırmanın konusuna göre referansta bulunulan kaynakların sayısı yeterli midir? Kaynak kullanımı, şu kaynağa da mutlaka bakılmalıydı şeklindeki bir eleştiriye mahal bırakmayacak bir seviyede olabilmiş midir?
	13	Kaynak kullanımının konulara dağılımında makul bir orantı ve denge var mıdır?
	14	Yazar, çeşitli kaynaklardan topladığı bilgileri araştırmasının özgün planına göre orijinal, kendine özgü bir kompozisyon oluşturabilecek şekilde harmanlayabilmiş midir?
	15	Yazar araştırmasını aslında az sayıdaki kaynaktan aldığı bilgilerle oluşturmuşken, bunu aralarda farklı kaynaklara da referansta bulunarak gizlemeye çalışmış mıdır?
	16	Mezhep, ekol,ilim dalı gibi belli bir alana ilişkin bilgilerin isnadında, bunların doğrudan ilgili olduğu literatür içerisinden en uygun olan kaynaktan alınmasına dikkat edilmiş midir?
ALAN BİLGİSİ	17	Araştırmanın, ilgili olduğu özel alanla ilişkisi güçlü müdür?
	18	Konuyu işleyişine bakıldığında araştırmacının yeterli bilgiye sahip ve ilgili bilim alanına hakim bir kimse olduğuna dair güven duygusu oluşabilmekte midir?
	19	Araştırmada konuyla ilgili ıstılahlar, temel kavramlar literatürle ilişki içerisinde yeterli ölçüde ve doğru bir şekilde kullanılabilmiş midir?
KOMPOZİSYON	20	Araştırmanın dili akademik, açık ve anlaşılır, akıcı, dil kuralları ve gramer bakımından düzgün müdür?
	21	Paragraflar ana fikir, ana fikri destekleyen yardımcı fikirler ve sonuç cümlelerinden oluşan bir düşünce bütünlüğüne sahip midir?
	22	Paragraflar arasında mantıklı bir düşünce akışı var mıdır? Paragraflar arasında düşünce akışına uygun bağlaçlar kullanılabilmiş midir?
	23	Araştırmanın bütününde gereksiz tekrarlara meydan vermeyecek şekilde güçlü bir düşünce organizasyonu yapıldığı söylenebilir mi?
	24	Özellikle ana başlıklardan sonra konunun işlenişine ilişkin kapsamlı bir şema veren bir giriş paragraflarına yer verilmiş midir?
İMLA	25	İmla kurallarına uyulmuş mudur? Kelimelerin yazımında TDK imlâ kılavuzuna, dini ve fıkhî kavramların, müellif ve kitap isimlerinin yazımında TDV İslam Ansiklopedisindeki imla şekline uyulmuş mudur?
İMLA	26	Kitap, müellif ve mekân isimleri, ıstılahlar ve diğer kelimelerin yazımında birlik sağlanabilmiş midir?
ETİK KURALLAR	27	Araştırmada etik kurallara uyulmuş mudur? Yoksa etik kurallara aykırı bir şekilde:
	28	Araştırmacı başkasına ait cümleleri ve paragrafları tırnak içine alınmadan veya blok halindeki alıntıları daha farklı bir punto ve paragraf girintisiyle belirtmeksizin kendi cümleleri veya fikirleriymiş gibi sunmuş mudur?
	29	Araştırmacıya “bu yazının neresi sana ait” dedirtecek ölçüde aynen iktibaslar çokça yapılmış mıdır?
	30	Dolaylı aktarımda ve atıfta bulunurken, atıfta bulunulan kaynağa uygunluk gözetilmiş, çarpıtma, bilinçli veya bilinçsiz yanlış isnattan sakınılabilmiş midir?
SONUÇ	31	Araştırmanın sonuç kısmı, araştırmaya dayalı olarak varılan sonuçları, kanaatleri ihtiva ediyor mu?
SONUÇ	32	Araştırmanın sonuç kısmı, araştırma sonuçlarına dayalı olarak birtakım önerileri ihtiva ediyor mu?
GENEL	33	Belirlenen konu çalışmada yeterince işlenebilmiş midir?
	34	Çalışma belirlenen amaca göre sonuçlandırılabilmiş midir? Başka bir ifade ile belirlenen amaca ulaşılabilmiş midir?
	35	Araştırmanın giriş bölümündeki açıklamalar ile diğer bölümlerindeki bilgiler, açıklamalar ve konunun işlenişi arasında tutarlılık var mıdır?
	36	Araştırmanın herbir bölümü ile diğer bölümler ve araştırmanın ana başlığı arasında güçlü bir ilişki var mıdır?
	37	Araştırmanın bölümleri arasında makul ve estetik bir orantı-denge gözetilebilmiş midir?
ÖZET	38	Araştırmanın özetinde araştırmanın konusu net ve özlü bir ifadeyle yazılabilmiş midir?
	39	Araştırmanın özetinde araştırmanın amacı net ve özlü bir ifadeyle yazılabilmiş midir?
	40	Araştırmanın planı/ana başlıklarıyla konunun nasıl işlendiği net ve özlü bir ifadeyle yazılabilmiş midir?
	41	Araştırmada varılan sonuç genel olarak ifade edilebilmiş midir?
	42	Anahtar kelimeler doğru seçilebilmiş ve yazılabilmiş midir?
ÖNSÖZ	43	Önsözünde (kitap veya tezlerde) araştırmanın bütün safhalarına ilişkin açıklamalar yapılabilmiş midir?
	44	Konu seçiminin nasıl yapıldığına, neden o konunun seçildiğine ilişkin bilgi verilmiş midir?
	45	Araştırmanın hazırlık, malzeme toplama ve yazma safhasında neler yapıldığına, ne gibi zorluklarla karşılaşılıp bunların üstesinden nasıl gelindiğine, kimlerle ve hangi kurumlarla işbirliği yapılarak onlardan nasıl bir destek alındığına; hangi kütüphanelerden yararlanıldığına; araştırma sonuçlanana kadar zikre değer neler yaşandığına dair bilgi verilmiş midir?
	46	Nihai olarak bakıldığında nasıl bir çalışmanın ortaya çıkmış olduğuna, bu çalışmanın önemine ve alana katkısına ilişkin yazarın düşüncesi açıklanmış mıdır?
	47	Araştırmaya önemli katkıları bulunan kişi ve kurumlara ölçülü bir ifadeyle teşekkür edilmiş midir?
BİBLİYOGRAFYA	48	Araştırmada referansta bulunulan kaynaklar bibliyografyada yer almış mıdır?
BİBLİYOGRAFYA	49	Bibliyografyada yer almış bir kaynak dipnotlarda veya metin içi atıflarda bulunabilmekte midir?
YAYINCI KURALLARI	50	Yapılan araştırma bir makale ise onu yayımlayacak olan derginin, tez ise onu kabul edecek olan Enstitü’nün aradığı özel şartlara riayet edilmiş midir?
* Bu ölçek Dr. Öğr. Üyesi Eren Gündüz tarafından hazırlanmış olup resmi bir hüviyete sahip değildir. Ölçeğin geliştirilme çalışmaları devam etmektedir.